Ανακοίνωση Συνδέσμου Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου για την Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου (4/2/2018)

Φετινό Θέμα:  «Μπορούμε! Μπορώ».

Η Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης κατά του Καρκίνου (UICC), που εκπροσωπεί 280 οργανώσεις σε 90 χώρες του κόσμου. Η εκστρατεία ενημέρωσης κάθε χρόνο στις 4 Φεβρουαρίου που έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου δίνει έμφαση στην πρόληψη και στη διαπίστωση ότι το 43% των καρκίνων μπορούν να αποφευχθούν με τις εξής προϋποθέσεις:

• Περιβάλλον χωρίς τσιγάρο για τα παιδιά και τους νέους.
• Φυσική άσκηση, ισορροπημένη διατροφή, υγιεινή δίαιτα και αποφυγή παχυσαρκίας.
• Αποφυγή υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο.
• Πληροφόρηση για τα εμβόλια που προλαμβάνουν μορφές καρκίνου.

Με αφορμή αυτή τη μέρα λοιπόν, γίνεται εκστρατεία ενημέρωσης κάθε χρόνο, η οποία δίνει έμφαση στην πρόληψη της νόσου. Μέσω της επιστημονικής έρευνας, γνωρίζουμε ότι ο κίνδυνος εξαρτάται στην πραγματικότητα από ένα συνδυασμό γονιδίων, περιβάλλοντος και πτυχών της ζωής μας, παραγόντων δηλαδή που μπορούμε να ελέγξουμε. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι περισσότερες από τέσσερις στις 10 περιπτώσεις καρκίνου θα μπορούσαν να αποφευχθούν με αλλαγές στον τρόπο ζωής.

Η διατροφή σχετίζεται με το 40% των καρκίνων που εμφανίζονται στους άνδρες και με το 60% στις γυναίκες. Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση του καρκίνου είναι η ηλικία, το κάπνισμα, η έκθεση στον ήλιο, η ακτινοβολία, κάποιες χημικές ουσίες και ορμόνες, κάποιοι ιοί και βακτήρια, η κληρονομικότητα, το αλκοόλ, η διατροφή, η παχυσαρκία και η έλλειψη άσκησης.

Πολλοί από αυτούς τους παράγοντες μπορούν να αποφευχθούν, σε αντίθεση με άλλους όπως η κληρονομικότητα, για την οποία δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα.

◾ Παχυσαρκία και χαμηλή φυσική δραστηριότητα: η υπερβολική κατανάλωση φαγητού και η έλλειψη σωματικής άσκησης αποτελούν έναν από τους κυριότερους παράγοντες εμφάνισης καρκίνου στήθους, παχέως εντέρου, οισοφάγου, ήπατος και μήτρας.

◾ Αλκοόλ: περισσότερα από 2 ποτήρια αλκοόλ την ημέρα για πολλά χρόνια, αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης των καρκίνων: στόματος, φάρυγγα, οισοφάγου, ήπατος και στήθους. Όσο περισσότερο αλκοόλ πίνει κανείς, τόσο αυξάνει τις πιθανότητες.

◾ Υψηλή κατανάλωση λίπους: σχετίζεται με καρκίνο παχέως εντέρου, προστάτη, μήτρας, μαστού.

◾ Χαμηλή κατανάλωση φυτικών ινών: μεγαλύτερη εμφάνιση καρκίνου του εντέρου σε άτομα που δεν καταναλώνουν αρκετές φυτικές ίνες (πηγές: φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής αλέσεως).

◾ Πρόσληψη καρκινογόνων ουσιών από τροφές

Η σωστή διατροφή, η αποφυγή του καπνίσματος και η τακτική σωματική άσκηση, μπορεί να προλάβει το 60-70% των καρκίνων. Συγκεκριμένα, εάν η διατροφή των ανθρώπων ερχόταν σε συμφωνία με τις συστάσεις για ισορροπημένη διατροφή, θα είχαμε μείωση κατά 60-70% στον καρκίνο στήθους, παχέως εντέρου και προστάτη, και μείωση κατά 40-50% στον καρκίνου πνεύμονα και σε άλλη μέρη του σώματος.

Μία σωστή διατροφή συμβάλλει όχι μόνο στην πρόληψη από τον καρκίνο αλλά παίζει σημαντικό ρόλο και στη θεραπεία. Ο Σύνδεσμος Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου για τη μέγιστη δυνατή προστασία από τον καρκίνο συνιστά να ακολουθείται  ένας υγιεινό τρόπο ζωής  όπου το άτομο:

◾ να διατηρεί ένα καλό και υγιές βάρος (η παχυσαρκία συνδέεται με τον καρκίνο) (ΔΜΣ 18.5-24.9)

◾να τρώει πολλά φρούτα και λαχανικά- (φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικές ουσίες). Νέες οδηγίες τονίζουν ότι οι άνδρες είναι καλό να τρωνε τουλάχιστο 9 μερίδες λαχανικών και φρούτων, οι γυναίκες τουλάχιστο 7 και τα παιδιά και έφηβοι από 5 έως 7.

◾να έχει ποικιλία στη διατροφή του ώστε να παίρνει όσες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία χρειάζεται

◾ να αποφεύγει τα τρόφιμα που περιέχον πολύ αλάτι

◾να αποφεύγει τα τηγανητά και τις τροφές που περιέχουν πολλά κορεσμένα λιπαρά (π.χ. κόκκινα κρέατα, σοκολάτες, βούτυρο, γάλα πλήρες σε λιπαρά) κτλ.

◾να γυμνάζεται συστηματικά. Οι ενήλικες πρέπει να γυμνάζονται τουλάχιστον 150 λεπτά με άσκηση μέτριας έντασης ή 75 λεπτά έντονης έντασης κάθε εβδομάδα (ή συνδυασμό αυτών), κατά προτίμηση κατά την διάρκεια όλη της εβδομάδας. Τα παιδιά και οι έφηβοι πρέπει να γυμνάζονται τουλάχιστον 1 ώρα μέτριας ή εντονης έντασης δραστηριότητας κάθε μέρα, με έντονη δραστηριότητα για τουλάχιστον 3 ημέρες κάθε εβδομάδα.

◾να μην καπνίζει.

Δεν μπορούμε να προστατευθούμε 100% από τον καρκίνο, αλλά σίγουρα μπορούμε να ελέγξουμε πολλούς από τους παράγοντες που αυξάνουν την εμφάνισή του (πρόληψη). Είναι ευθύνη μας  απέναντι στον εαυτό μας κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας για την προστασία του.

Για τον Σύνδεσμο Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου:

Δρ Ελένη Π. Ανδρέου, RDΝ, LD

Κλινική Διαιτολόγος

Πρόεδρος Συ.Δι.Κυ.