Aνακοίνωση Συνδέσμου Διαιτολόγων Κύπρου: Γενικές Αρχές Υγιεινής Διατροφής και Οδηγίες για το πώς να Γευματίζετε Υγιεινά Εκτός Σπιτιού
Aνακοίνωση Συνδέσμου Διαιτολόγων Κύπρου
Γενικές Αρχές Υγιεινής Διατροφής και Οδηγίες για το πώς να Γευματίζετε Υγιεινά Εκτός Σπιτιού
Η σχέση μεταξύ διατροφής και υγείας είναι γνωστή σε όλους μας.
H κοινωνικο-οικονομική μας κατάσταση που επικρατεί κάθε φορά επηρεάζει τη συμπεριφορά μας, το τρόπο διατροφής μας προκαλώντας και κάθε φορά διαφορετικά προβλήματα. Έτσι ενώ παλαιότερα μας απασχολούσαν ασθένειες που οφείλονταν σε διατροφική ανεπάρκεια, σήμερα προκαλούνται προβλήματα λόγω υπερβολικής κατανάλωσης τροφών που είναι πλούσιες σε λιπαρά και χοληστερόλη. Οι πλούσιες σε λιπαρά τροφές οδηγούν στην ανάπτυξη παχυσαρκίας, αρτηριακής υπερτάσεως και σακχαρώδους διαβήτη. Οι καταστάσεις αυτές αποτελούν από τους πιο σοβαρούς παράγοντες κινδύνου που οδηγούν σε καρδιακό ή εγκεφαλικό επεισόδιο ή άλλες σοβαρές ασθένειες.
Για να βελτιώσετε γενικά την υγεία σας πρέπει να αλλάξετε προοδευτικά τον τρόπο που ζείτε και τον τρόπο που τρέφεστε. Τα κυριότερα μέτρα που θα λάβετε για τον σκοπό αυτό είναι τα ακόλουθα:
Η ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΛΙΠΩΝ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΟ 30% ΤΩΝ ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΘΕΡΜΙΔΩΝ ΗΜΕΡΗΣΙΩΣ (ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΛΙΠΩΝ < 30% Kcal)
TΑ ΚΕΚΟΡΕΣΜΕΝΑ ΛΙΠΗ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΟ 10% ΤΩΝ ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΘΕΡΜΙΔΩΝ ΗΜΕΡΗΣΙΩΣ (ΚΕΚΟΡΕΣΜΕΝΑ ΛΙΠΗ < 10% Kcal) ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΑΠΟ ΖΩΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
ΤΑ ΠΟΛΥΑΚΟΡΕΣΤΑ ΛΙΠΗ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΠΕΡΝΟΥΝ ΤΟ 10% ΤΩΝ ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΘΕΡΜΙΔΩΝ ΗΜΕΡΗΣΙΩΣ (ΠΟΛΥΑΚΟΡΕΣΤΑ ΛΙΠΗ < 10% Kcal) ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΡΕΣΤΑ - ΜΟΝΟΑΚΟΡΕΣΤΑ ΛΙΠΗ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ
Η ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΟΤΕΡΗ ΑΠΟ 100 mg / 1000 Kcal. ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΠΕΡΝΑ ΤΑ 300mg ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ (ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ < 100mg / Kcal OXI ΠΑΝΩ ΑΠΟ 300 mg / ΗΜΕΡΑ)
Η ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΤΟ 50% ΤΩΝ ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΘΕΡΜΙΔΩΝ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ (ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ: 50 -55% Kcal)
ΝΑ ΔΙΝΕΤΑΙ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΥΣ ΣΥΝΘΕΤΟΥΣ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ (ΦΡΟΥΤΑ - ΛΑΧΑΝΙΚΑ - ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ - ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ)
ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΑΛΑΤΟΣ ΟΧΙ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΟ ΑΛΑΤΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ
ΤΟ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΠΕΡΝΑ ΤΑ 30 - 60 ΓΡ. ΑΙΘΑΝΟΛΗΣ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ Π.χ. 60 γρ. ΟΥΙΣΚΥ ή 240 γρ. ΚΡΑΣΙ ή 750 γρ. ΜΠΥΡΑ - 30 γρ. ΑΙΘΑΝΟΛΗΣ.
ΟΙ ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΕΣ ΘΕΡΜΙΔΕΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΡΚΕΤΕΣ ΩΣΤΕ ΝΑ ΣΥΝΤΗΡΟΥΝ ΤΟ ΙΔΑΝΙΚΟ ΒΑΡΟΣ
ΝΑ ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΤΡΟΦΩΝ ΩΣΤΕ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΗ ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ (ΦΡΟΥΤΑ - ΛΑΧΑΝΙΚΑ - ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ - ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ - ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ - ΨΑΡΙΑ - ΚΡΕΑΤΑ)
ΜΕΙΩΣΗ ΖΑΧΑΡΕΩΣ (ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΙΩΘΟΥΝ ΟΙ ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΕΣ ΘΕΡΜΙΔΕΣ)
ΤΟ ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟ ΚΡΕΑΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΧΟ ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ ΧΩΡΙΣ ΔΕΡΜΑ ΝΑ ΠΡΟΤΙΜΑΤΑΙ ΤΟ ΣΤΗΘΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΙΤΑΙ ΤΟ ΛΙΠΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΓΕΙΡΕΜΑ
ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΣΕ ΜΕΙΩΜΕΝΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΑΠΑΧΑ - ΑΠΟΒΟΥΤΥΡΩΜΕΝΑ
ΦΡΟΥΤΑ - ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 5 - 6 ΜΕΡΙΔΕΣ / ΗΜΕΡΑ
ΨΩΜΙΑ - ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ 6 ΜΕΡΙΔΕΣ / ΗΜΕΡΑ ΨΩΜΙΑ ΟΛΙΚΗΣ ΑΛΕΣΕΩΣ ή ΣΙΤΑΡΕΝΑ
ΤΑ ΑΥΓΑ ΝΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΔΥΝΑΤΟ
ΝΑ ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΥΓΡΩΝ ΚΥΡΙΩΣ ΝΕΡΟ: 6 -8 ΠΟΤΗΡΙΑ / ΗΜΕΡΑ
ΥΓΙΕΙΝΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΜΑΓΕΙΡΕΜΑΤΟΣ
α ΨΗΣΙΜΟ ΣΤΟ ΦΟΥΡΝΟ π.χ. (ΚΡΕΑΣ, ΨΑΡΙ, ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ)
β ΣΤΟΝ ΑΤΜΟ π.χ. (ΨΑΡΙΑ, ΛΑΧΑΝΙΚΑ)
γ ΒΡΑΣΜΟΣ
δ ΣΤΗ ΚΑΤΣΑΡΟΛΑ
ε ΣΤΗ ΣΧΑΡΑ
ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ ΤΑ ΤΗΓΑΝΙΤΑ!!
Σήμερα τρώμε πολύ περισσότερο έξω, εκτός του σπιτιού μας όσο ποτέ. Το κλειδί στο να προσέξουμε τη διατροφή μας όταν τρώμε έξω σε εστιατόρια είναι να γνωρίζουμε και να ακολουθούμε τους γενικούς κανόνες για σωστή διατροφή που προαναφέραμε και να κάνουμε τις σωστές επιλογές.
Όταν επιλέγουμε από καταλόγους (μενού) εστιατορίων, αν δεν είμαστε σίγουροι με ποιο τρόπο ένα είδος φαγητού προετοιμάστηκε, μην διστάσετε να ρωτήσετε. Όταν επιλέγουμε από μενού πολύ σημαντικό είναι να μείνουμε στο όσο το δυνατό πιο απλό είδος και πάντοτε καλό θα είναι να ρωτάμε να προετοιμαστεί το κάθε είδος με τον τρόπο προτίμησης μας. Τα ακόλουθα θα σας βοηθήσουν σε μια καλύτερη επιλογή όταν τρώτε εκτός σπιτιού σας.
OΡΕΚΤΙΚΑ
Προτίμα αυτό | Αντί αυτό |
Χυμούς φρούτων ή λαχανικών |
Χυμούς με ζάχαρη Σούπες με λιπαρά ή κρέμα, θαλασσινά με σάλτσα Σαλάτες με ψηλές θερμίδες Σάλτσα (dressing) |
Κυρίως Γεύματα
Προτίμα αυτό | Αντί αυτό |
Είδη στο φούρνο, σχάρα ή γκριλ |
Είδη τηγανιτά, με κρέμες και σάλτσες, λαμβάνετε περιττές θερμίδες με λιπαρά όπως δέρμα, λίπος, σάλτσες Τρώτε όλη τη μερίδα |
Λαχανικά
Προτίμα αυτό | Αντί αυτό |
Λαχανικά βραστά, στο φούρνο ή στον ατμό |
Τηγανιτά, με κρέμα και τυριά ή βούτυρο |
Ψωμιά
Προτίμα αυτό | Αντί αυτό |
Ψωμιά ολικής αλέσεως και όσο μικρότερη ποσότητα καλύτερα το υπόλοιπο ψωμί να μετακινείται από το τραπέζι |
Φρούτα με ζάχαρη και σιρόπι, κέϊκ με πολλά λιπαρά και ζάχαρη |
Επιδόρπια
Προτίμα αυτό | Αντί αυτό |
Φρέσκα φρούτα, απλό κέϊκ, τζέλυ, μικρή ποσότητα παγωτό χωρίς προστιθέμενη κρέμα ή σιρόπι |
Φρούτα με ζάχαρη και σιρόπι, κέϊκ με πολλά λιπαρά και ζάχαρη |
Ποτά
Προτίμα αυτό | Αντί αυτό |
Νερό, καφέ, τσάϊ, χυμούς χωρίς ζάχαρη Ξηρό κρασί, ποτά με χαμηλές θερμίδες Γάλα χαμηλών λιπαρών |
Χυμούς με ζάχαρη, αναψυκτικά, Βαρετά οινοπνευματώδη (cocktails) Γάλα με γεύση σιοκολάτας ή (milkshake) |
Έκτακτα φαγητά
Προτίμα αυτό | Αντί αυτό |
Απλά και μικρά σάντουϊτς Σαλάτες λαχανικών Με ελαιόλαδο + λεμόνι ή ξύδι |
Σάντουϊτς με πολλά Λιπαρά όπως χάμπουρκερς Με σάλτσες, τυριά + αλλαντικά μαζί Σαλάτες με ψηλές θερμίδες Σάλτσα (dressing) |
Γενικός κανόνας είναι να αποφεύγετε φαγητά με ψηλά λιπαρά ή είναι μαγειρεμένα με λίπος ή σερβίρονται με βούτυρο και κρεμμώδεις ή λαδερές σάλτσες. Λαχανικά χωρίς βούτυρο και φαγητά και γλυκά χωρίς ψηλή ποσότητα ζάχαρης. Ένα άτομο που ακολουθεί μια σωστή διατροφή δεν σημαίνει ότι θα γίνει αντικοινωνικό και δεν μπορεί να τρώει εκτός σπιτιού. Θα πρέπει όμως να προσέχει στις επιλογές του και να είναι όσο το δυνατό πιο κοντά στις οδηγίες που αναφέραμε.
Ας μην ξεχνούμε, ότι ο τρόπος ζωής στη Κύπρο αλλά και Παγκοσμίως έχει αλλάξει, και μ'αυτό άλλαξε και ο τρόπος διατροφής μας. Πλέον οι εξορμήσεις στα διάφορα εστιατόρια και οι κοινωνικές υποχρεώσεις έχουν γίνει καθημερινός βραχνάς ιδιαίτερα για όσους προσέχουν την διατροφή τους. Δεν θα ήταν όμως σωστό αλλά και πρακτικά αδύνατο να κλειστούμε σπίτι για να προσέχουμε τη διατροφή μας. Με λίγη οργάνωση και καλή θέληση μπορούμε να συμπεριλάβουμε τις εξόδους μας σε αυτό που ονομάζουμε υγιεινή διατροφή.
Η υγιεινή διατροφή, είτε για χάσιμο βάρους είτε για λόγους υγείας είτε για πρόληψη παθήσεων, δεν έχει αρχή και τέλος αλλά είναι μια συνεχιζόμενη κατάσταση όπου το άτομο κάνει τις σωστές επιλογές και ισοζυγίζει τη διατροφή του και την άσκηση, έτσι ώστε να μπορεί να συμπεριλαμβάνει και τις κοινωνικές του υποχρεώσεις που κατά το 90% στη Κύπρο, περιτριγυρίζονται γύρω από το φαγητό.
Αφού λοιπόν είδαμε τι μπορούμε να τρώμε και τι να αποφεύγουμε από τα εστιατόρια , ας δούμε πως μπορείτε να προετοιμαστείτε για τις εξόδους σας και τι μπορείτε να διαλέξετε από τα διάφορα αγαπημένα σας εστιατόρια.
Αν ξέρετε από προηγουμένως ότι το βράδυ θα βγείτε για φαγητό, προσέξτε τι θα φάτε την υπόλοιπη ημέρα. Το να μην φάτε καθόλου δεν είναι ο σωστός τρόπος αντιμετώπισης για το λόγο ότι θα πεινάτε υπερβολικά όταν θα βγείτε, με αποτέλεσμα να φάτε πολύ πιο μεγάλη ποσότητα. Μπορείτε όμως να προσέξετε να φάτε φαγητά τα οποία είναι χαμηλά σε λιπαρά και θερμίδες αλλά να καταλαμβάνουν όγκο στο στομάχι, όπως για παράδειγμα σαλάτες με πολλά χόρτα συνοδευόμενες με τόνο και καλαμπόκι ή αυγό και ρύζι ή διάφορους άλλους συνδυασμούς. Επίσης μπορείτε να ικανοποιήσετε την πείνα σας με δημητριακά ολικής αλέσεως με γάλα χαμηλό σε λιπαρά. Και στα ενδιάμεσα μπορείτε να φάτε φρούτα ή γιαουρτάκια με φρούτα με χαμηλά λιπαρά και χωρίς ζάχαρη. Αν η έξοδος είναι προγραμματισμένη για αργά το βράδυ καλό είναι να φάτε ένα σνακ χαμηλό σε λιπαρά και θερμίδες, καμιά ώρα πριν πάτε για φαγητό.
Αν ξέρετε σε ποίο εστιατόριο θα πάτε καλό είναι να αποφασίσετε από πριν τι θα φάτε. Πολλές φορές το μάτι είναι πιο λαίμαργο και όταν βλέπουμε πολλές επιλογές παρασυρόμαστε.
Μην ντραπείτε να ρωτήσετε το γκαρσόνι ή ακόμα και τον μάγειρα του εστιατορίου για το πως είναι μαγειρεμένο το φαγητό που πρόκειται να παραγγείλετε. Πολλοί μάγειρες κολακεύονται όταν έχουν απαιτητικούς πελάτες!
Διαβάζετε προσεκτικά το μενού για λέξεις όπως stir fried- που σημαίνει σοτάρισμα ή deep fried- που σημαίνει τηγάνισμα.
Αποφεύγεται τις λιπαρές σάλτσες ακόμα και στις σαλάτες.
Καλό είναι να αρχίσετε το γεύμα σας με μία ωραία σαλάτα ή ψητά λαχανικά με λίγο ελαιόλαδο.
ΑΠΟΦΥΓΕ
SPRING ROLLS
PRAWN CRACERS- ΤΗΓΑΝΙΤΑ ΤΣΙΠΣ
DUCK- ΠΑΠΙΑ
DEEP FRIED CHICKEN, PRAWNS, PORK, OR BEEF- ΤΗΓΑΝΙΣΜΕΝO ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ ΓΑΡΙΔΕΣ, ΧΟΙΡΙΝΟ, Η ΒΟΔΙΝΟ, ΜΕ ΧΥΛΟ
SWEET AND SOUR SAUCE- ΓΛΥΚΟΞΙΝΗ ΣΑΛΤΣΑ
LEMON CHICKEN
Ι Τ Α Λ Ι Κ Ο
ΠΡΟΤΙΜΗΣΕ
ΣΑΛΑΤΑ ΜΕ ΛΙΓΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ
ΖΥΜΑΡΙΚΑ ΜΕ ΣΑΛΤΣΑ ΑΠΟ ΝΤΟΜΑΤΑ
ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ, ΨΑΡΙ Η ΧΟΙΡΙΝΟ ΣΧΑΡΑΣ ΜΕ ΛΑΧΑΝΙΚΑ
ΑΠΟΦΥΓΕ
ΣΑΛΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΙΣΑΡΑ
ΖΥΜΑΡΙΚΑ ΜΕ ΑΣΠΡΗ ΣΑΛΤΣΑ
ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ, ΨΑΡΙ, Η ΧΟΙΡΙΝΟ ΜΕ ΑΣΠΡΗ ΣΑΛΤΣΑ ΔΗΛΑΔΗ ΜΕ ΦΡΕΣΚΙΑ ΚΡΕΜΑ
ΒΟΔΙΝΟ
ΠΑΡΜΕΖΑΝΑ
PANNACOTTA
Για τον Σύνδεσμο Διαιτολόγων Κύπρου
Προκόπης Καλλή,MSc, Κλινικός Διαιτολόγος - Βανέσα Ξενοπούλου, RD, Κλινική Διαιτολόγος