Προβληματισμοί και ανησυχίες των "Άλλων" Επαγγελματιών Υγείας - Λογοπαθολόγοι, Κλινικοί Ψυχολόγοι, Εργοθεραπευτές, Φυσιοθεραπευτές, Κλινικοί Διαιτολόγοι

Εν όψει της ένταξης των επαγγελμάτων υγείας και αποκατάστασης ή κοινώς-Άλλων Επαγγελματιών Υγείας (ΑΕΥ) όπως αναφέρονται στο νομοσχέδιο για το ΓεΣΥ, εκφράζονται έντονοι προβληματισμοί και ανησυχίες τόσο από τους επαγγελματικούς συλλόγους όσο και από τους οργανωμένους ασθενείς. Οι ΑΕΥ (λογοπαθολόγοι, κλινικοί ψυχολόγοι, εργοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές, κλινικοί διαιτολόγοι) έχουν καταθέσει κοινά σημεία προβληματισμού προς την Επιτροπή Υγείας της Βουλής, σε πολιτικούς εκπροσώπους αλλά και στον ίδιο τον ΟΑΥ. Όπως είναι κοινώς γνωστό, το κάθε επάγγελμα έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Δυστυχώς όμως ο ΟΑΥ δεν έχει ακόμη ολοκληρώσει τις διαβουλεύσεις με τους συλλόγους των επαγγελματιών που προτίθενται να προστεθούν και ούτε έχουν συζητηθεί τα μνημόνια συνεργασίας αλλά ούτε και οι όροι ένταξης. Συγκεκριμένα, ο ΟΑΥ έχει συναντηθεί μόνο μία φορά με τον κάθε επαγγελματικό σύλλογο ξεχωριστά, ενώ διεξήγαγε μία κοινή συνεδρία με όλους τους επαγγελματικούς συλλόγους ΑΕΥ στις 22/6/2020 για να συζητήσει τους προτεινόμενους κανονισμούς μετά από υπόδειξη της Επιτροπής Υγείας της Βουλής.

Επιγραμματικά τονίζονται οι ακόλουθοι προβληματισμοί:

Διασφάλιση επάρκειας υπηρεσιών προς τους δικαιούχους.

• Οι πόροι που προτίθεται να διαθέσει ο ΟΑΥ (προϋπολογισμός) ανά επάγγελμα δεν υπολογίστηκαν με βάση τις πραγματικές ανάγκες των δικαιούχων. Ως αποτέλεσμα, ο ΟΑΥ ζητά από τους ΑΕΥ να επιλέξουν ποιοι ασθενείς θα λαμβάνουν θεραπεία και ποιοι όχι, διότι όπως ισχυρίζεται, αδυνατεί να καλύψει όλες τις ανάγκες.
• Λόγω των μειωμένων πόρων, οι δικαιούχοι που τελικά θα καταφέρουν να είναι δικαιούχοι, θα πάρουν μία ‘γεύση’ από τις θεραπείες που χρειάζονται. Συγκεκριμένα, ο ΟΑΥ αποφάσισε πως ο κάθε δικαιούχος θα λαμβάνει μέχρι 12 συνεδρίες ή στην περίπτωση των κλινικών διαιτολόγων 4 συνεδρίες ανά έτος. Στις συνεδρίες περιλαμβάνονται και οι συνεδρίες αξιολόγησης. Οι πολύπλοκες διαταραχές για τις οποίες ο ΟΑΥ ισχυρίζεται ότι θέλει να στηρίξει, τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά, και οι οποίες χρειάζονται παρατεταμένη θεραπεία, και αυτές θα λαμβάνουν μόνο 12  ή 4 συνεδρίες ανά έτος. Για παράδειγμα, ένας ενήλικας με οξύ εγκεφαλικό, ενδείκνυται να λαμβάνει θεραπείες καθημερινά για τις πρώτες εβδομάδες, άρα εντός 2-3 εβδομάδων θα καλείται να καλύψει το υπόλοιπο της πολύμηνης αποκατάστασης του από προσωπικά του έξοδα. Μία οικογένεια με παιδί που πάσχει από χρόνια νοσήματα, όπως διαταραχές του φάσματος του αυτισμού ή εγκεφαλική παράλυση, θα λάβει στήριξη μόνο για μερικές εβδομάδες ή μήνες. Το ίδιο θα συμβεί και με ένα άτομο  ή παιδί με Τύπου 1 Διαβήτη ή Διτροφικές Διαταραχές  που η θεραπεία και η εκπαίδευση του παίρνει αρκετό  καιρό.
• Είναι λυπηρό, διότι σε σχέση με τα παραπάνω, δεν υπάρχει μηχανισμός ανανέωσης του παραπεμπτικού.

Τι ζητάμε:

Αύξηση του προϋπολογισμού για τα επαγγέλματα αποκατάστασης. Ειδική πρόνοια για κατηγορίες ασθενών με χρόνιες παθήσεις και σύνθετες ανάγκες. Ειδική πρόνοια ώστε να γίνεται ανανέωση παραπομπής για οξεία περιστατικά που χρήζουν πέραν των 4-12 συνεδριών.

Διασφάλιση ποιότητας των υπηρεσιών προς του δικαιούχους

• Πρόσβαση των ΑΕΥ στον φάκελο υγείας του ασθενούς. Ο ΑΕΥ χρειάζεται να έχει πρόσβαση στο ιατρικό ιστορικό των ασθενών που καλείται να αξιολογήσει και να θεραπεύσει. Ενώ καλείται να εισαγάγει πληροφορίες μέσα στο λογισμικό σύστημα, δεν μπορεί να έχει πρόσβαση στα στοιχεία του ασθενούς που αφορούν την παραπομπή από τον θεράποντα γιατρό. Σύμφωνα με τον ΟΑΥ, θα πρέπει να γίνει αναπροσαρμογή του λογισμικού ώστε να επιτρέπει την αναλογική πρόσβαση διότι το σύστημα είναι ιατροκεντρικό και δεν έλαβε πρόνοια για την ανάγκη διεπιστημονικής συνεργασίας η οποία θα οδηγήσει και σε καλύτερα αποτελέσματα των παρεμβάσεων στο σύνολο τους. Δεν  έχει ληφθεί υπόψη  ότι ο φάκελος του ασθενή είναι το σημείο επαφής όλων των εμπλεκόμενων στη φροντίδα και παροχή υπηρεσιών υγείας. Είναι το σημείο εκκίνησης αλλά και διαδρομής  κάθε  δραστηριότητας προς τον ασθενή , έτσι ώστε να διασφαλίζεται η βέλτιστη ποιότητα σε κάθε υπηρεσία υγείας.

Αντιθέτως, ο ΟΑΥ ζητά από τον γιατρό να επωμιστεί την ευθύνη και να  καταγράφει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, π.χ. αποτελέσματα αναλύσεων αίματος, αποτελέσματα διαγνωστικών εξετάσεων, όπως MRI, φαρμακευτική αγωγή, ολοκληρωμένο ιατρικό ιστορικό, κοκ. για την κάθε περίπτωση. Αυτό ξέρουμε πως δεν είναι εφικτό αφού οι ίδιοι οι γιατροί δυσανασχετούν για τον ήδη μεγάλο φόρτο εργασίας και την έλλειψη χρόνου που έχουν ώστε να περάσουν τα δικά τους δεδομένα μέσα στο σύστημα του ΟΑΥ. Είναι πολύ καθοριστικής σημασίας η πρόσβαση των άλλων επαγγελματιών υγείας στο ιατρικό ιστορικό του δικαιούχου σε αναλογικό, σε βαθμό που να εξασφαλίζει την έγκυρη διάγνωση και θεραπεία του δικαιούχου. Αυτό έχει ως στόχο την ολοκληρωμένη παροχή φροντίδας και θεραπείας προς τον δικαιούχο, η οποία δύναται να διασφαλίζεται με την πληρέστερη και πιο ολοκληρωμένη εικόνα, η οποία μπορεί να εξασφαλίζεται μόνο με την πλήρη αντίληψη και κατανόηση του ιατρικού ιστορικού του δικαιούχου.

• Επιπρόσθετα, η πιο πάνω τακτική επιφέρει νομική ευθύνη, τόσο στον γιατρό (σε περίπτωση που παραλείψει σημαντικές πληροφορίες), όσο και στον ΑΕΥ, ο οποίος λόγω μη ολοκληρωμένης  πληροφόρησης δύναται να μη χειριστεί ένα ασθενή με την κατάλληλη θεραπευτική μέθοδο. Επιπρόσθετα, αυτή η τακτική δεν προωθεί την πολυθεματική προσέγγιση της θεραπείας, αφού δεν θα μπορεί να γνωρίζει ο ένας επαγγελματίας υγείας τι άλλες θεραπείες λαμβάνει από ΑΕΥ ο συγκεκριμένος ασθενής. Άρα το ΓεΣΥ όχι μόνο δεν θα βελτιώσει το παρόν σύστημα, αλλά δυστυχώς θα το υποβαθμίσει.

Τι ζητάμε:

Να γίνει άμεσα προγραμματισμός για διόρθωση του λογισμικού ώστε να επιτρέπει αναλογική πρόσβαση για τους συμβαλλόμενους ΑΕΥ. Επίσης ζητάμε δέσμευση του ΟΑΥ όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της προσβασιμότητας στο λογισμικό.

Εν κατακλείδι, παρόλο που για χρόνια τώρα οι ΑΕΥ καταθέτουν τις θέσεις τους προς τον οργανισμό, ο ΟΑΥ φαίνεται με τις πράξεις του να απαξιώνει 5500 επαγγελματίες υγείας. Οι ΑΕΥ θέλουν να συνεργαστούν με τον ΟΑΥ και να παρέχουν τις υπηρεσίες τους προς το κοινό. Τα δεδομένα όμως όπως καταγράφονται αυτή τη στιγμή δεν είναι θετικά.

Εκ μέρους,

Χρήστος Μπάρδης

Πρόεδρος

Παγκύπριου Συλλόγου Φυσιοθεραπευτών

Ελένη Ανδρέου

Πρόεδρος

Συνδέσμου Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου

Δέσποινα Καΐμη

Πρόεδρος

Παγκύπριου Συλλόγου Εργοθεραπευτών

Ελένη Καραγιάννη

Πρόεδρος

Συνδέσμου Ψυχολόγων Κύπρου

Φώφη Κωνσταντινίδου

Πρόεδρος

Συνδέσμου Εγγεγραμμένων Λογοπαθολόγων