Υπόμνημα Συ.Δι.Κυ. προς την Βουλή "Η ανάγκη αύξησης του αριθμού των θέσεων κλινικών διαιτολόγων στα κρατικά νοσηλευτήρια"

14 Σεπτεμβρίου 2017

Υπόμνημα Συνδέσμου Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου για την θέση μας σχετικά με το υπό εξέταση θέμα: «Η ανάγκη αύξησης του αριθμού των θέσεων κλινικών διαιτολόγων στα κρατικά νοσηλευτήρια» (Αυτεπάγγελτη εξέταση με αποφαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας) (4.5.2017) (Αρ. Φακ. 23.04.034.118-2017).

Θέσεις Συ.Δι.Κυ.

1.  Θέση Συ.Δι.Κυ. για πρόσληψη επιπλέον Κλινικών Διαιτολόγων στα κρατικά νοσηλευτήρια καθώς και διοικητικών/γενικών διαιτολόγων για τις επισιτιστικές μονάδες για τη σίτιση των ασθενών στα κρατικά νοσηλευτήρια.

2. Δημιουργία τμήματος διατροφής και διαιτολογίας στο Υπουργείο Υγείας.

Στατιστικές:

Σύμφωνα με διεθνείς στατιστικές (AAND, 2013)  υπάρχουν  2,1  κλινικοί διαιτολόγοι (RD) / 100 κρεβάτια ή ασθενείς σε ένα νοσοκoμείο. Άλλοι διαιτολόγοι  (1.3 /100 κρεβάτια) θα πρέπει να υπάρχουν για  την σίτιση των ασθενών (διοικητικοί/γενικοί διαιτολόγοι) (EFAD, 2003).

Στην Κύπρο σύμφωνα με το ΣυΔιΚυ και το ΣΕΕΤΤΔ  για το 2016 έγινε εγγραφή 56 Διαιτολόγων / Κλινικών Διαιτολόγων από τους οποίους οι 31 ήταν διαιτολόγοι (διοικητικοί/γενικοί) και οι 25 κλινικοί διαιτολόγοι.

Ο διαιτολόγος συνεργάζεται με τους γιατρούς και το υπόλοιπο προσωπικό της ομάδας της διατροφικής φροντίδας του νοσοκομείου για να εξασφαλιστεί η παροχή της κατάλληλης διατροφικής φροντίδας στους ασθενείς μέσα στα νοσοκομεία, να εκπαιδεύει το προσωπικό που συμμετέχει στη διαδικασία της διατροφικής φροντίδας και να συντονίζει τις ενέργειες της διατροφικής ομάδας. Το προσωπικό του νοσοκομείου πρέπει να έχει συγκεκριμένες αρμοδιότητες στο πλαίσιο της διατροφής του ασθενή. Οι επιμέρους ενέργειες των μελών της διατροφικής ομάδας αποτελούν τους κρίκους που πρέπει να συνδέσει ο διαιτολόγος για να δημιουργηθεί η διατροφική αλυσίδα.

Οι διαιτολόγοι επίσης επιβάλλεται να προσφέρουν και τις υπηρεσίες τους στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων έτσι ώστε και μετά την ανάρρωση των ασθενών να υπάρχει επαφή με το διαιτολόγο.

Διαδικασία Διατροφικής Φροντίδας και Παρέμβασης

Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία ο διαιτολόγος θα έπρεπε να εφαρμόζει μία λεπτομερή εκτίμηση της διατροφής σε κάθε ασθενή. Στην πραγματικότητα όμως αυτό είναι αδύνατο να γίνει στα κυπριακά νοσοκομεία. Οι διαιτολόγοι που υπηρετούν είναι πολύ λίγοι και δεν έχουν το χρόνο να επισκέπτονται προσωπικά όλους τους νοσηλευόμενους ασθενείς. Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίζονται αμέσως τα άτομα που βρίσκονται σε διατροφικό κίνδυνο. Στη συνέχεια θα μπορεί να γίνει λεπτομερέστερος έλεγχος στα άτομα αυτά και να σχεδιαστεί η επέμβαση στον τρόπο διατροφής τους, όπως απαιτείται. Λόγω αυτής της σημαντικής έλλειψης προσωπικού Διαιτολόγων, η διερεύνηση διατροφής κάποιου ατόμου γίνεται από το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό.

Δεν ακολουθείται σε όλα τα νοσοκομεία η ίδια διαδικασία για τη διατροφή του ασθενή. Οι αρμοδιότητες και το αντικείμενο των τμημάτων διατροφής καθορίζονται σαφώς στους οργανισμούς των νοσοκομείων και ανάλογα με τις ανάγκες τους. Στα περισσότερα νοσοκομεία (λόγω ελλείψεως προσωπικού του τμήματος διατροφής ) οι βασικές ενέργειες είναι οι ακόλουθες: Ο γιατρός εξετάζει τον ασθενή και υπογράφει την διάγνωση για την πάθηση σε κάποιο έντυπο. Τα έντυπα αυτά συλλέγονται από κάθε κλινική και στέλνονται στο διαιτολόγο. Ο κλ. διαιτολόγος με την χρήση τυποποιημένων μενού ανάλογα με την αναγραφόμενη πάθηση αποφασίζει για τη δίαιτα του ασθενή.

Τα στάδια της Διαδικασίας της Διατροφικής Φροντίδας, αναλυτικότερα, είναι:

1. Αξιολόγηση διατροφικής κατάστασης του ασθενή -Ανίχνευση διατροφικού κινδύνου

-Συλλογή και αξιολόγηση πληροφοριών που αφορούν το ιατρικό διατροφικό και κοινωνικό ιστορικό του ασθενή, κλινική εξέταση, εργαστηριακές εξετάσεις..

2. Εκτίμηση Διατροφικών προβλημάτων -Αξιολόγηση αναγκών -Διατροφική διάγνωση

3. Σχεδιασμός και εφαρμογή διατροφικής παρέμβασης

- Οι πληροφορίες της αξιολόγησης μεταφράζονται σε στρατηγικές και δραστηριότητες, ώστε να καλυφθούν οι στόχοι κατά προτεραιότητα

4. Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της διατροφικής φροντίδας

- Επιτεύχθηκαν οι στόχοι;

- Υπάρχουν και άλλοι στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν για να καλυφθούν οι ανάγκες του ασθενή

Σχήμα 1: Διαδικασία Διατροφικής Φροντίδας στο Νοσοκομείο

Πηγή: Γιαννακούλια Μ., Σημειώσεις: Εισαγωγή στην κλινική Διατροφή, 2005.

Η ανίχνευση του διατροφικού κινδύνου είναι απαραίτητη για τους παρακάτω

λόγους:

■ Η κακή διατροφική κατάσταση είναι σύνηθες φαινόμενο μεταξύ των νοσηλευόμενων ασθενών ή ατόμων που βρίσκονται σε μονάδες φροντίδας.

■ Η διατροφική κατάσταση υποβαθμίζεται κατά τη διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο.

■ Η υποθρεψία επηρεάζει σημαντικά την κατάσταση του ασθενή

■ Η υποθρεψία είτε δεν αναγνωρίζεται είτε αναγνωρίζεται σε προχωρημένο στάδιο.

Πλεονεκτήματα:

■ Πρώιμη ανίχνευση διατροφικών προβλημάτων

■ Πρώιμη αντιμετώπιση ώστε να αποφεύγονται σοβαρές επιπτώσεις

■ Εξοικονόμηση πόρων (οικονομικών και ανθρώπινων στις υπηρεσίες υγείας)

■ Χαρακτηρίζεται από καλή σχέση κόστους - αποτελεσματικότητας

■ Συλλογή και ερμηνεία στοιχείων που σχετίζονται με παράγοντες κινδύνου με στόχο την κατάλληλη παρέμβαση

Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της διατροφικής φροντίδας

Σ’ αυτό το στάδιο που είναι και το τελευταίο της διατροφικής παρέμβασης γίνεται η επανεκτίμηση των στόχων που έχουν τεθεί και η επιβεβαίωση για την πραγματοποίησή τους, συγκρίνοντας τους επιθυμητούς στόχους με τα αποτελέσματα που τελικά θα προκόψουν. Η επανεκτίμηση των στόχων περιλαμβάνει:

- Επανάληψη της αρχικής εκτίμησης

- Επανεκτίμηση των στόχων υπό το φως της διατροφικής θεραπείας και των αλλαγών στη μεταβολική/ κλινική κατάσταση

- Επαναβεβαίωση των στόχων και του σχεδίου θεραπείας.

Ο Κλινικός Διαιτολόγος

• Αξιολογεί τη διατροφική κατάσταση

• Προσδιορίζει τις ανάγκες του ασθενή σε θρεπτικά συστατικά

• Συστήνει την κατάλληλη διαιτητική αγωγή

• Επαναξιολογεί τον ασθενή σε τακτά χρονικά διαστήματα

• Εκπαιδεύει τον ασθενή όσον αφορά τη δίαιτά του

•Λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος μεταξύ της ομάδας διατροφικής φροντίδας και του Τμήματος Διατροφής.

Σύνδεσμος Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου